ทันตกรรมการจัดฟันสำหรับเด็ก

การดูแลรักษาฟันควรจะเริ่มดูแลตั้งแต่ยังอยู่ในวัยเด็ก ไม่ควรจะปล่อยให้เวลาผ่านไป โดยไม่ใส่ใจดูแลจนกระทั่งเด็กโตแล้ว เพราะอาจจะทำให้สายเกินไป เด็กจะโตขึ้นมาด้วยฟันที่เรียงตัวไม่สวยงามได้ ดังนั้นเพื่อให้ฟันมีการเรียงตัวที่สวยงามและเพื่อให้มีรูปหน้าที่ดีขึ้น อันส่งผลทำให้เกิดความมั่นใจในบุคลิกภาพและการเข้าสังคม การดูแลรักษาฟันตั้งแต่ในวัยเด็กจึงเป็นสิ่งจำเป็น

การทำฟันและจัดฟันเด็กตั้งแต่ยังเล็กจะช่วยให้มีฟันเรียงตัวตั้งแต่เด็ก สำหรับอายุที่เหมาะสมในการทำฟันจัดฟันเด็กนั้นโดยส่วนใหญ่ควรเริ่มจัดฟันในอายุประมาณ 11-15 ปี เพราะเป็นช่วงที่ฟันน้ำนมเริ่มหลุดหมด แต่สำหรับบางรายที่มีความผิดปกติรุนแรงในการเจริญเติบโตของขากรรไกร ทันตแพทย์อาจจะแนะนำให้เริ่มจัดฟันก่อนที่ฟันน้ำนมจะหลุดหมด เพราะไม่อย่างนั้น หากเริ่มจัดฟันช้าอาจต้องแก้ไขให้ฟันสวยงามด้วยการผ่าตัด

ข้อดีของการทำฟันจัดฟันเด็กในวัยเยาว์ตามอายุที่เหมาะสม

การทำฟันจัดฟันเด็กตั้งแต่ยังอยู่ในวัยแรกเริ่ม โดยผ่านการพิจารณาถึงวัยอายุที่เหมาะสมแล้วมีข้อดีต่าง ๆ มากมาย เพราะการจัดฟันในวัยเด็กนั้นจะมีโอกาสประสบความสำเร็จได้ดีกว่าตอนโต จะช่วยแก้ไขความผิดปกติของฟันได้ดีกว่า ใช้ระยะเวลาการจัดฟันน้อยกว่า รวมถึงเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่า กระตุ้นให้ขากรรไกรเจริญเติบโตได้เหมาะสมและเป็นสัดส่วน ช่วยลดปัญหาการแก้ไขด้วยการผ่าตัด อีกทั้งยังช่วยลดความเจ็บปวดของการจัดฟันได้อีกด้วย นอกจากนี้การจัดฟันในวัยเด็กยังช่วยลดปัญหาการคืนกลับหลังจัดฟันได้ดีกว่า

เด็กอายุน้อยกว่า 10 ปีทำฟันจัดฟันเด็กได้หรือไม่

อาจมีบางคนสงสัยว่าแล้วเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 10 ปีล่ะ สามารถทำฟันจัดฟันเด็กได้หรือเปล่า คำตอบก็คือ ได้ แต่ควรให้เป็นข้อวินิจฉัยของทันตแพทย์ ซึ่งโดยปกติแล้วจะพิจารณาสำหรับเคสคนไข้ที่มีความจำเป็นเฉพาะบางรายเท่านั้น เช่น คนไข้ที่อาการผิดปกติของการเจริญเติบโตของขากรรไกร คนไข้ที่มีความผิดปกติของการกลืน มักชอบดูดนิ้ว กัดเล็บหรือกัดของบางอย่างเป็นประจำ มีการนอนหายใจทางปากบ่อย ๆ การจัดฟันจึงควรได้รับการจัดฟันด้วยเครื่องมือแบบถอดได้ก่อนแล้วจึงจัดฟันด้วยเครื่องมือติดแน่นในภายหลัง

เด็กทุกคนควรได้รับการตรวจฟันเป็นประจำทุก 6 เดือนด้วยเช่นกัน ตั้งแต่มีฟันซี่แรกจนถึงขึ้นในช่องปาก เพราะหากเด็กมีความผิดปกติของการสบฟัน ทันตแพทย์จะได้ทำการแก้ไขด้วยการจัดฟันบางส่วนอย่างทันท่วงทีได้ จะช่วยแก้ไขและป้องกันไม่ให้ลุกลามไปเป็นการสบฟันที่ผิดปกติมากขึ้นต่อไป

ขณะทำฟันจัดฟันเด็กควรปฏิบัติตัวอย่างไร

ขณะทำฟัน ย่อมต้องใช้เครื่องมือเฉพาะทางในช่องปาก ดังนั้น สิ่งที่ควรใส่ใจสำหรับผู้ปกครองก็คือ การให้ความรู้และให้ข้อมูลด้านข้อควรปฏิบัติในระหว่างทำฟันจัดฟันเด็ก ทั้งนี้ก็เพื่อเป็นข้อมูล สำหรับคนไข้ในวัยเด็กให้ปฏิบัติตนอย่างถูกต้อง เพื่อรับการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด โดยมีหลักควรปฏิบัติในระหว่างการจัดฟัน ดังนี้

  • ควรงดอาหารประเภทของหวาน หรือน้ำอัดลม ทั้งนี้ก็เพื่อป้องกันการเกิดฟันผุ ควรหลีกเลี่ยงอาหารแข็ง เหนียว และควรหลีกเลี่ยงการขบเคี้ยวหมากฝรั่ง เพราะสิ่งเหล่านี้อาจติดเครื่องมือจัดฟัน ทำความสะอาดได้ยาก และอาจทำให้เครื่องมือหลุดขณะทำฟันจัดฟันเด็กได้
  • ควรตรวจสุขภาพฟัน ขัดฟันหรือขูดหินปูน ป้องกันฟันผุ อย่างน้อยทุก 6 เดือน
  • ควรแปรงฟันให้สะอาดทุกครั้งหลังรับประทานอาหาร และควรใช้ไหมขัดฟัน และแปรงซอกฟันช่วยทำความสะอาดในบริเวณที่ทำความสะอาดยาก สำหรับแปรงสีฟันอาจเลือกใช้แปรงสีฟันที่ออกแบบเฉพาะสำหรับผู้ที่จัดฟัน หากใช้แปรงสีฟันธรรมดา ก็ควรแปรงให้นานเพื่อทำความสะอาดให้มากขึ้น

การทำฟันจัดฟันเด็กนั้น จะทำได้ง่ายกว่าตอนวัยผู้ใหญ่แล้ว โดยธรรมชาติแล้ว เด็ก ๆ อาจจะมีอาการงอแงและไม่ปฏิบัติตามที่ทันตแพทย์สั่งเท่าไหร่นัก ดังนั้นผู้ปกครองควรจะเอาใจใส่ ดูแลการปฏิบัติตนระหว่างการจัดฟันและหลังการจัดฟันอย่างเอาใจใส่อย่างใกล้ชิด เพื่อสุขภาพฟันของเด็กน้อยที่แข็งแรง จะได้มีฟันที่เรียงสวยงาม เสริมสร้างบุคลิกภาพให้กับเด็กน้อยได้ตั้งแต่ยังเยาว์ค่ะ

เตรียมพร้อมสุขภาพช่องปากก่อนทำฟันจัดฟันเด็ก

เมื่อเด็กน้อยได้พบทันตแพทย์ และรับการตรวจฟัน ผ่านการวินิจฉัยแล้วว่าควรทำฟันจัดฟันเด็กได้แล้ว ก็ควรเตรียมพร้อมสุขภาพช่องปากให้ดี ซึ่งโดยปกติแล้วทันตแพทย์จะตรวจสุขภาพฟันดูความแข็งแรงของรากฟันก่อน หากไม่แข็งแรงก็จะรักษารากฟันก่อน ตรวจรักษาฟันผุ รักษาเหงือกอักเสบ ขูดหินปูน แล้วจึงพิมพ์ปากสร้างแบบจำลองเพื่อวิเคราะห์แนวทางการจัดฟันให้เหมาะสมสำหรับเด็กน้อยต่อไป โดยปกติแล้วทันตแพทย์จะเลือกใช้เครื่องมือจัดฟันชนิดถอดได้ซึ่งเหมาะสำหรับการรักษาฟันเกไม่มาก ใช้รักษาในเด็ก เมื่อทันตแพทย์ได้ใส่เครื่องมือจัดฟันแล้ว โดยมากจะใช้ระยะเวลาจัดฟันราว 2-3 ปีขึ้นอยู่กับความผิดปกติของฟัน บางรายอาจใช้เวลามากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับความผิดปกติของฟันว่ามีมากน้อยเพียงใด อย่างไรก็ตามความร่วมมือของผู้จัดฟันร่วมด้วยก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน หลังการทำฟันจัดฟันเด็ก ควรพบทันตแพทย์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ เพราะโดยปกติแล้วทันตแพทย์จะนัดทุก 1 เดือน เพื่อปรับเครื่องมือและตรวจผลการรักษาเป็นระยะ ๆ